Өрт сөндіру құрал-саймандары, түрлері, қолданылуы, сипаттамалары.
азіргі кездегі өртті байқайтын құралдар. Өрт байланысы мен ескертулер.

Өрт сөндіретін заттар, олардың сипаттамалары, еркешеліктері мен кемшіліктері. Өртке қарсы сумен қамтамасыз ету. Өртті сөндіуге алғашқы қарды нормалау және өртті сөндіруге арналған судың қорын есептеу. Өртсөндіргіштер ,өрт машиналары және өрт сөндіретін қондырғылар. Өртті сөндірудің ерекшеліктері және өртті сөндіретін қондырғылар. Өрті сөндіретін электр қондырғыларының ерекшеліктері, ГСМ қоймалары. Әкімшілік-техникалық қызметкерлің қауіпсіздігін қамту құқығы мен міндеттері.

5. Электр қауіпсіздігі
Электр тоғының адам организміне әсері.

Бастапқы тоқпен кернеудің номиналдық шамасы. Электр техникалық жабдықтармен жұмыс жасайтын жұмысшыларға қойылатын талаптар. Тоқ пен кернеу өтетін электр жолдарынан қорғану. Электр сымдарын оқушаулау,нейтрал сымының жұмыс тәртібі және электр қауіпсіздігі. Оқушауланбаған электр өткізгіштерді қоршау немесе оларды қол жетпейтін биіктікте жүргізу. Электр қондырғылардың қауіпсіздігін түйықтау. Электр қорғау жабдықтары, оларды тексеру және сынау мезгілі. Кернеудің бар, жоғын тексеретін аспап. Қауіпсіздіктің шартты белгілері мен плакаттары. Істен шыққан электрқондырғылардан қорғану тәсілдері.
Электрленген жабдықтардың өртенетін, жарылатын қауіпсіздігін ескеріп ғимараттарды жіктеу.

Адым кернеуі, жанасу кернеуі және сақтану үшін жерге қосу принциптері. Оның кемшіліктері. Жерге қосушы қондырғыларының құрылысы мен әдістері. 1000 В дейінгі және одан жоғары жерге қосушы электр қондырғларының кедергісін нормалау.

Жерге қосушы құрылығыларды есептеу кезінде табиғи тұйықтаушыларды есептеу. Электрлі біркелкі жерге әртүрлі қарапайым жерге қосушының кедергісін есептеумен анықтау (көлденең страженнің, тік сәулнің,тор жиегінен). Мерзім коэффициенті. Қарапайым жерге қосушыны есептеу кезінде, қолдану коэффициенттері. Жерге қосушы және дерге тұйықтаушы желілерді тексеру. Жердің үздікті өлшеу кедергілерін өлшеу. Жерге нөлге келтіруді есептеу. Іс әрекетіі, конструктивті орындалуы. Изоляциялайтын алаң және потенйиалдарды теңестіру. Екі қабатты изоляция,бөлгіш трансформаторлар және аз кернеу. Нөлдік кезектілік нүктесі бойынша,қораптағы кенреу бойынша,изоляция арқылы өткізу тоғы бойынша,сақтандырғыштың өшірілуі.

Атмосфералық электр қауіптілігі және одан жұмысшылардың қорғануы. Линиялық және шар найзағайлар.
Найзағайдан адамдардың қорғануы. Электр жүйелері арқылы үйге енетін нөсерден болатын кернеудің көбеюінен адамдарды қоғау. Ғимараттар мен жабдықтарды найзағайдан қоғау. Ғимарат және жабдықтарды найзағайдан қорғайтын категориясы және оның жүзеге асырудың әртүрлі варианттары.

Стереженді және көп оның көп ретті найзағай кері жүргізуші. ІІ категориялы найзағай қорғағыштың ерекшеліктері. Мұнай базалары мен жанар-жағайрмай қоймаларын қоғау. Электр тоғы соққанда,жарақат,күйік,үсік,сыну,шығу,байланыстың созылуы,соққы,талу,бу және күн сәулелері,ұшыну сонымен қатар суға батқан кездегі,алғашқы дәрілік көмек.

6. Техника қауіпсіздігі
Электр жүйесін монтаждау жұмыстарындағы техника қауіпсіздігі.
Биіктіктегі жұмыстардың техника қауіпсіздігі.

Ағаш материалдарына, төсеме тақталарға,баспалдақтарға қойылатын талаптар: биіктікте оларды қолдану және сақтау ережелері.
Электр машиналарын,электр жабдықтарын,электрқұрылығыларын және кабельдерді орнатқанда,монтаждау жұмыстарындағы техника қауіпсіздігі мен өндірістегі санитария шамасы.
Кернеу 1000 В-қа дейінгі электрқұрылғылардағы негізгі пайдалану жұмыстарын жүргізгендегі техника қауіпсіздігі.
Электр құрылығыларына қойылатын қауіпсіздік талаптары және оларды пайдалану кезіндегі техника қауіпсіздігі ережелері.
Жүк көтеретін машиналар мен механизмдер және қысыммен жұмыс істейтін түтікшелері пайдалану кезіндегі техника қауіпсіздігі.
Жүк көтеретін машиналар мен механизмдерді техникалық куәләндыру түрлері (сыртқы және ішкі тексеру,статикалық және динамикалық сынау,электр жабдықтарын бақылау). Тростар мен арқандардың жарамсыздығы.

Қысыммен жұмыс істейтін түтікшелердің (сосуд) жіктелуі. Қолданылуы . Қысыммен жұмыс істейтін түтікшелердің техникалық куәландыру түрлері. Қазандықтардың жарылу себептері. Техникалық куәландырудың мерзімділігі. Жағылатын және қысылған газ баллондарын қолданудағы қауіпсіздік шаралары. Баллондарды (белгілеу)таңбалау.

7. Өндірістегі экологияя

Атомосфералық ауны қоғау- су қорларын қоғау-жер қорларын қоғау. Қошаған ортаны қорғау.
ндірістегі өнеркәсіптерді жобалау, құрылысы және қайта құру кезінде қоршаған ортаны қорғау тұрғысында архитектуралық жоспарланғаг іс-шаралар. Қоршаған ортаның ластануын және өндірістегі қалдықтарды техникалық бақылау құрадары. Машина жасау өндірісіндегі қоршаған табиғи ортаны қорғау әрекетіне экологиялық талдау.

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Негізгі

1.Қазақстан Республикасының Конститутциясы.
2.ҚР еңбек қорғау заңы.
3.ҚР КЗоТ.
4.ҚР азаматтық кодексі.
5.ҚР іс қозғау кодексі.
6.СН245-71.
7. Қауіпсіздік еңбек жүйесінің стандарттық талаптары (ССБТ)
8.Құрылыс ережелері мен нормалары.
9.“Машина жасаудағы еңбекті қорғау” д.т.н. профессор Юдин Е.Я.т.б. М 1983

ҚОСЫМША

1.Долин П.А Основы техники безопасности электрических установках-М 1984г.
2.Долин П.А Справочник по технике безопасности-изд 5М. Энергоиздат.1985
3. Князевский Б.А. и др Охрана труде.-М.Энергоиздат,1982 г.
4.Правила устройства электроустановок.-М.Энергоатомиздат,1986
5.Правила технической эксплуатации электроустановок потребителей и правила техники безопасности при эксплуатации электроустановок потребителей.-М.Энергоатомиздат,1986
6. Луковников А.В, Григорьев Н.Д. Практикум по охране труда-М.1988 г.
7. Пожарная безопасность. Взрывобезопастность-под редакцией Баранова Д.М: